Jak poradzić sobie z przeziębieniem u dziecka?

Przeziębienie można złapać w przeciągu całego roku, jednak najwięcej infekcji pojawia się w sezonie jesienno-zimowym. Czy wiesz, jak pomóc dziecku z objawami przeziębienia i jakie leki możesz mu podać?

Przeziębienie u dzieci

Przeziębienie to infekcja górnych dróg oddechowych, czyli nosa i gardła spowodowana przez wirusy. Dzieci, a szczególnie niemowlęta, są znaczenie bardziej narażone na jej rozwój niż dorośli. Dzieci poniżej 6 roku życia chorują około 6-8 razy w roku i jest to całkowicie normalne. Dzieje się tak dlatego, że przeziębienie mogą wywołać setki różnych wirusów. Małe dzieci nie mają wytworzonej na nie odporności, gdyż spotykają się z nimi po raz pierwszy. W kolejnych latach dzieci chorują coraz mniej, gdyż stopniowo budują odporność.[[1],[2]]

Objawy przeziębienia u dzieci

Symptomy przeziębienia u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym to zwykle:

  • katar,
  • kaszel,
  • zatkany nos,
  • kichanie,
  • ból głowy,
  • ból gardła i chrypka,
  • gorączka.[[3]]

Objawy przeziębienia u niemowlaka

Przeziębione niemowlęta często mają gorączkę oraz katar. Dodatkowo mogą:

  • być rozdrażnione,
  • mieć kłopoty ze snem,
  • wykazywać zmniejszony apetyt, co może powodować trudności w karmieniu.[3]

Przeziębienie u dzieci – ile trwa?

Objawy przeziębienia rozwijają się około 24-72 godzin po kontakcie z wirusem. U niemowląt i małych dzieci najbardziej uciążliwe objawy pojawiają się około 2-3 dnia choroby, a następnie stopniowo w przeciągu 10-14 dni ustępują. U starszych dzieci oraz młodzieży przeziębienie kończy się zwykle w ciągu 5-7 dni.[[4]]

Czym leczyć przeziębienie u dziecka?

Nie ma leku, który umożliwiałby całkowite wyleczenie przeziębienia w jeden dzień. Można jedynie łagodzić objawy tej choroby. Dobra wiadomość jest taka, że większość przeziębień nie powoduje poważnych powikłań i samoistnie przechodzi. Całkowicie jest zrozumiałe jednak, że pragniesz ulżyć swojemu dziecku i ułatwić przetrwanie okresu przeziębienia. Poniżej zamieszczamy wskazówki, jak poradzić sobie z najczęstszymi objawami u dzieci.[[5]]

Katar u dziecka ­– co podać?

Zatkany nos oraz katar bywają uciążliwe. U dorosłych oraz dzieci powyżej 12 roku życia można stosować popularne leki obkurczające naczynia krwionośne nosa np. w postaci sprayów. Także u młodszych dzieci można je podać, w odpowiednio mniejszej, dopasowanej do wieku dawce. W zależności od preparatu minimalny wiek dziecka to np. 3 miesiące lub 2 lata. W razie wątpliwości warto dopytać farmaceuty lub lekarza, czy dany preparat można zastosować u dziecka. Katar u dzieci możesz zwalczać także następująco:

  1. Odsysaj nos dziecka z wydzieliny. Pomocne będą gruszki do nosa lub specjalne aspiratory, czyli tak zwane katarki.
  2. Stosuj krople lub spray ‘e do nosa z hipertonicznym roztworem „wody morskiej”. Możesz je kupić w aptece, pomagają odetkać zatkany nos dziecka.
  3. Dbaj o nawodnienie dziecka. Młodszym wystarczy mleko mamy, a starszym dzieciom można podawać ciepłe płyny np. rosół czy ziołowe napary.
  4. Nawilżaj powietrze za pomocą nawilżaczy.[4]

Przeziębienie a kaszel

Kaszel pojawia się przy przeziębieniu, ponieważ pomaga on usuwać zalegającą w drogach oddechowych wydzielinę. Nie powinno się więc go całkowicie tłumić, a skupić na łagodzeniu podrażnień, które wywołuje.

Skuteczne metody łagodzenia kaszlu u dzieci to między innymi:

  • nawilżanie powietrza chłodną mgiełką za pomocą odpowiedniego nawilżacza,
  • picie dużej ilości płynów, zwłaszcza ciepłych,
  • miód podawany bezpośrednio lub rozcieńczony np. w ciepłej wodzie u dzieci powyżej 1 roku życia (u młodszych dzieci miód może spowodować zatrucie),
  • nawilżające spray’e do gardła, dostosowane do wieku malucha,
  • syropy przeciwkaszlowe i wykrztuśne (pamiętaj, że nie każdy syrop można podać dziecku – w razie wątpliwości zapytaj o poradę lekarza lub farmaceutę),
  • łagodzące podrażnione gardło pastylki do ssania dla dzieci w wieku powyżej 6 lat.[4,5]

Gorączka przy przeziębieniu

Gdy u dzieci pojawia się gorączka, można zastosować dostępne bez recepty leki przeciwgorączkowe. Rodzaj leku, jego formę oraz dawkę należy dostosować do wieku i wagi dziecka. Niezbędne informacje znajdziesz w ulotce dołączonej do opakowania leku. Zawsze warto również dopytać o szczegóły dawkowania leku lekarza lub farmaceutę.

Kiedy do lekarza?

Jeśli dziecko ma mniej niż 3 miesiące, powinieneś udać się z nim do lekarza przy zauważeniu pierwszych objawów przeziębienia. To ważne, szczególnie w przypadku noworodków. U nieco starszych dzieci wskazaniem do odwiedzenia lekarza będą z pewnością:

  • gorączka (≥38˚C),
  • świszczący oddech,
  • trudność w oddychaniu,
  • rzadsze niż zwykle oddawanie moczu,
  • pogarszanie się stanu dziecka.

Dzieci w starszym wieku mogą dodatkowo zgłaszać ból głowy czy ucha, wtedy także warto udać się do lekarza.[5]

Przeziębienie u dzieci – domowe sposoby

Gdy Twoja pociecha złapie przeziębienie należy zadbać o to, by spożywała wystarczająco dużo płynów, wysypiała się i dużo odpoczywała. Dbaj także o odsysanie kataru u małych dzieci, gdyż nie potrafią one samodzielnie wydmuchać nosa. Wietrz pomieszczenia, w których będzie przebywał maluch. Pamiętaj również o tym, by chorego dziecka nie posyłać do żłobka, przedszkola czy szkoły. Istnieje wtedy ryzyko zarażania innych dzieci.[[6]]

Wykaz źródeł


[1]           NHS: Colds, coughs and ear infections in children. 2021 [dostęp 02.10.2023]

[2]           Pappas D: Patient education: The common cold in children (Beyond the Basics). UpToDate 2022 [dostęp 02.10.2023]

[3]           Pappas D: The common cold in children: Clinical features and diagnosis. UpToDate 2022 [dostęp 02.10.2023]

[4]           Pappas D: The common cold in children: Management and prevention. UpToDate 2023 [dostęp 02.10.2023]

[5]           FDA: Should You Give Kids Medicine for Coughs and Colds? 2023 [dostęp 02.10.2023]

[6]           NHS: Looking after a sick child. 2021 [dostęp 02.10.2023]